Migdałki stanowią pierwszą i być może najważniejszą zaporę naszego organizmu przed infekcjami. Stanowią skupisko tkanki limfatycznej, która w dużej mierze odpowiada za naszą odporność. Zdrowe migdałki mają wielkość około 2-3 centymetrów i nie wyróżniają się kolorystycznie wśród nabłonka wyściełającego wnętrze naszej jamy ustnej. Niekiedy jednak w ich otoczeniu zauważamy biały nalot na gardle. O czym mogą świadczyć białe plamy na gardle i migdałkach? Poniżej przedstawiamy możliwe przyczyny tego nieprzyjemnego efektu, a także podpowiadamy, jak go leczyć.
Biały nalot na migdałkach – co to jest?
Biały lub żółty nalot na gardle to objaw, który jest charakterystyczny m.in. dla anginy ropnej. To typ bakteryjnego schorzenia, któremu towarzyszą liczne dolegliwości dodatkowe. Oprócz białego nalotu na migdałkach występuje również ból gardła, trudności w mówieniu i przełykaniu, a także zaburzenia oddychania oraz gorączka. Oczywiście nie wszystkie z wymienionych objawów muszą się pojawić (lub nie muszą wystąpić od razu), jednak są najbardziej charakterystyczne dla tego schorzenia.
Biały nalot na migdałkach bez gorączki może oznaczać anginę wywołaną przez wirusy. Do objawów towarzyszących tej chorobie należą zwykle:
- ból gardła,
- trudności z przełykaniem,
- zaczerwienienie śluzówki.
Jeżeli biały nalot na migdałkach występuje bez innych objawów, wówczas możliwe, że nie jest wywołany żadną jednostką chorobową. Bywa, że tego typu naloty na gardle współwystępują przy kamieniach migdałowych, które stanowią niegroźne dla zdrowia, ale uciążliwe, bo wydzielające nieprzyjemny zapach czopy z martwych komórek i resztek jedzenia. Nie są to ropne naloty na migdałkach, dlatego też nie wywołują bólu ani żadnych innych dolegliwości, a jedynie nieświeży oddech.
Biały nalot na migdałkach u dziecka (bez gorączki) to często tzw. pleśniawki, które pojawiają się przede wszystkim u niemowląt. Zmiany mają podłoże grzybicze i pojawiają się także na dziąsłach, języku, policzkach i podniebieniu. Wywołują ból, trudności w przełykaniu i brak apetytu, a w konsekwencji spadek prędkości przybierania na wadze.
Biały nalot na migdałkach może być też spowodowany alergią. Alergeny są zwykle zawarte w spożywanym pokarmie lub wdychanym kurzu, zaś białym plamkom na gardle nie towarzyszą żadne inne objawy. Pacjentami, u których należy spodziewać się alergicznego podłoża białego nalotu na migdałkach, są ci, którzy skarżą się również na katar sienny, pokrzywkę albo astmę.
Białe gardło może też świadczyć o występowaniu bardziej niebezpiecznych jednostek chorobowych, takich jak mononukleoza, a nawet komórki nowotworowe. Ich wykrycie we wczesnym stadium znacząco zwiększa szansę na remisję, dlatego też tak ważna jest wczesna diagnostyka.
Biały nalot na migdałkach – leczenie
W przypadku, gdy ropny nalot na migdałkach jest objawem infekcji bakteryjnej, jedyną skuteczną metodą leczenia jest zastosowanie odpowiednio dobranego antybiotyku. Angina wywołana przez wirusy jest nieco mniej uciążliwa, jednak ból gardła i biały nalot to ewidentnie objawy, których również chcemy się jak najszybciej pozbyć. Zwalcza się je najczęściej poprzez zastosowanie odpowiednio dobranych farmaceutyków. Nieleczona angina, zwłaszcza w swojej postaci bakteryjnej, może doprowadzić do wielu groźnych powikłań. Należą do nich: zapalenie zatok, ropnie, zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie stawów, gorączka reumatyczna, zapalenie nerek, zapalenie opon mózgowych, a nawet zakażenie ogólnoustrojowe, czyli sepsa.
Jeżeli biały nalot na migdałkach nie jest spowodowany anginą, wówczas wskazane jest wdrożenie łagodnego leczenia. Obecnie na rynku istnieją leki na bazie substancji naturalnych, zawierające wyciąg z aloesu drzewiastego, pelargonii afrykańskiej czy jeżówki purpurowej, których zadaniem jest wspomaganie wychodzenia z infekcji oraz wzmacnianie odporności. Domowe sposoby na biały nalot na migdałkach to przede wszystkim płukanie gardła wyciągiem z szałwii, a także wodnym roztworem soli fizjologicznej. W przypadku kamieni migdałkowych biały nalot daje się usunąć mechanicznie. Można do tego użyć patyczka do uszu lub innego, miękko zakończonego narzędzia na długiej rączce. Należy przy tym pamiętać, że takie manipulacje w gardle wymagają dużej precyzji, aby nie dopuścić do wywołania odruchu wymiotnego. Sposobem na pleśniawki u dzieci i niemowląt mogą być płukanki z szałwii i rumianku, a także specjalne maści, dostępne w aptekach.
Leczenie białego nalotu na migdałkach, który jest wywołany reakcją uczuleniową, rozpoczyna się od wykonania testów alergicznych. Gdy już wiadomo, na jaki alergen reaguje dany pacjent, wówczas możliwe jest wdrożenie procedury odczulającej. Ważne jest także to, aby nie narażać pacjenta na kontakt z substancją, która wywołuje negatywne reakcje organizmu.
lek. Michał Dąbrowski