Kolor kataru może dać pierwszą informację na temat przyczyny zapalenia błony śluzowej nosa. Inaczej leczy się zielony katar u dziecka, przezroczysty katar alergiczny, czy katar z krwią, który może być wynikiem mechanicznego uszkodzenia śluzówki nosa. Ropna wydzielina z nosa najczęściej towarzyszy infekcji bakteryjnej i wówczas należy wdrożyć celowaną antybiotykoterapię. O czym jeszcze świadczy kolor kataru i jakie kroki terapeutyczne należy podjąć?
Kolor kataru – skąd się bierze katar?
Katar, inaczej zapalenie błony śluzowej nosa to jeden z objawów towarzyszących schorzeniom górnych dróg oddechowych. Dochodzi wówczas do zaburzeń drożności jednostki ujściowo-przewodowej zatok i nadmiernego gromadzenia się wydzieliny. Obecność śluzu w nosie ma swoje fizjologiczne uzasadnienie. Pełni on funkcję ochronną, a przez to, że jest lepki, zbiera zanieczyszczenia, ciała obce oraz drobnoustroje – w tym bakterie i wirusy. Za pomocą rzęsek wyściełających wnętrze nosa, wydzielina jest przesuwana do przewodu pokarmowego. W żołądku pod działaniem kwaśnego pH dochodzi do unieszkodliwiania drobnoustrojów.
Kolor kataru może się od siebie różnić, gdyż zakażenie wywoływane jest przez patogeny różnego pochodzenia. Zwykle, gdy rozpoczyna się infekcja, wydzielana jest bezbarwna lub biała wydzielina z nosa, która później przeobraża się w żółty katar i dodatkowo występuje podobny kolor flegmy.
Do czynników ryzyka występowania kataru należą:
- alergiczny nieżyt nosa;
- wady wrodzone transportu rzęskowego;
- wady anatomiczne przegrody lub ściany bocznej nosa;
- refluks krtaniowo-gardłowy;
- refluks żołądkowo-przełykowy;
- obniżona odporność swoista lub nieswoista;
- ekspozycja na dym tytoniowy.
Rodzaje kataru
Katar, w zależności od czasu jego trwania można podzielić na postać ostrą lub przewlekłą. Klasyfikacja ta powstała w 2012 roku i została zatwierdzona przez Europejskie Towarzystwo Rynologiczne.
- Ostre zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych.
Objawy choroby pojawiają się nagle i trwają krócej niż 12 tygodni od rozpoczęcia infekcji. Przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa jest diagnozowane, kiedy katar wraz z objawami towarzyszącymi utrzymuje się powyżej 12 tygodni. W przypadku, gdy dolegliwości ustępują w przeciągu 10 dni, diagnozuje się wirusowe zapalenie nosa, inaczej przeziębienie. U chorych, u których symptomy choroby rozwijają się powoli i utrzymują się powyżej 10 dni występuje ostre powirusowe zapalenie. Bakteryjne zakażenie, które jest przyczyną wystąpienie ostrej postaci kataru, występuje u 0,5-2% populacji.
- Przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych.
Jeśli katar i inne objawy utrzymują się powyżej 12 tygodni, rozpoznaje się przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa. Przy tym schorzeniu mogą występować polipy, które utrudniają oddychanie lub powodują chrapanie podczas snu. Przewlekła postać kataru jest trudna do leczenia mimo wdrożenia leków i przeprowadzania zabiegów chirurgicznych.
Kolor kataru – zielona wydzielina z nosa
Zielony katar, podobnie jak katar żółty może być spowodowany infekcją wirusową lub bakteryjną. Zakażenie wirusowe jest najczęstszą przyczyną kataru i trwa od 7 do 10 dni. Jeżeli infekcja się przedłuża i trwa powyżej 10 dni, najprawdopodobniej jest spowodowana przez bakterie. Kolor kataru jest zależny od fazy rozwoju choroby.
Kolor kataru, a jego fazy:
- Faza obrzękowa lub naczyniowa, jest pierwszym etapem rozwoju kataru, podczas której dochodzi do uwolnienia mediatorów stanu zapalnego i obrzęku błony śluzowej nosa.
- Faza wysiękowa, kiedy to następuje rozszczelnienie naczyń krwionośnych zlokalizowanych w jamie nosowej i pojawia się bezbarwny, przezroczysty katar.
- Faza naciekowa jest związana z napływanie komórek układu odpornościowego, wówczas kolor kataru z przezroczystego przeobraża się w katar zielony lub żółty i pomarańczowy ze względu na ropną wydzielinę.
Smarkanie krwią lub brązowa wydzielina z nosa może być spowodowana uszkodzeniem błony śluzowej nosa i pęknięciem naczyń krwionośnych. Niektóre preparaty w aerozolu mogą powodować podrażnienie jamy nosowej i powodować katar z krwią.
Jak leczyć zielony katar u dziecka?
Wielu rodziców zadaje sobie pytanie – co na zielony katar u dziecka? Bez względu na kolor kataru postępowanie terapeutyczne w zapaleniu nosa i zatok przynosowych polega na dokładnej pielęgnacji i leczeniu objawowym.
W pierwszej tzw. obrzękowej fazie kataru należy skupić się na redukcji stanu zapalnego, zmniejszeniu obrzęku i przekrwienia błony śluzowej nosa. Zwykle podczas infekcji górnych dróg oddechowych występuje gorączka, dlatego pierwszym krokiem będzie zastosowanie leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i dodatkowo zwalczających stan zapalny. Warto skorzystać także z preparatów leczniczych na bazie roślin o działaniu immunomodulującym. Bardzo dobrze w kwestii podnoszenia odporności i zwalczania schorzeń układu oddechowego sprawdzają się leki na bazie jeżówki purpurowej, pelargonii afrykańskiej i aloesu drzewiastego.
W kolejnych fazach kataru, kiedy pojawia się galaretowata wydzielina z nosa, należy skupić się na właściwym nawodnieniu organizmu oraz pozbywaniu się gęstego kataru, co szczególnie u dzieci może być utrudnione. Warto wówczas stosować roztwory z soli morskiej lub chlorku sodu.
Antybiotykoterapia jest wskazana, jeśli infekcja trwa dłużej, niż 10 dni i potwierdzone zostało zakażenie bakteryjne.
W trakcie leczenia warto także zadbać o zbilansowaną dietę, sen i regenerację.
Lek. Michał Dąbrowski